Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Stargardzie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 marca 2016 r.

Sąd Rejonowy w S. I Wydział Cywilny

w składzie: Przewodniczący Sędzia Sądu Rejonowego Katarzyna Augustynek

Protokolant: Eliza Adamcewicz

po rozpoznaniu w dniu 09 marca 2016 r. w S.

na rozprawie

sprawy z powództwa A. S.

przeciwko K. S.

o zapłatę

oddala powództwo

Sędzia Sądu Rejonowego Katarzyna Augustynek

Sygn. akt I C 2813/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 03 listopada 2015 r. A. S. wystąpiła przeciwko K. S. z żądaniem zapłaty kwoty 945,68 złotych z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty i kwoty 267 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym 221 złotych tytułem kosztów zastępstwa radcowskiego i 17 złotych tytułem „opłaconego pełnomocnictwa”.

W uzasadnieniu pozwu powódka wyjaśniała, że na dochodzone roszczenie składają się kwoty, jakie w okresie od listopada 2014 r. do maja 2015 r. wyłożyła na częściowe pokrycie kosztów utrzymania lokalu mieszkalnego położonego w S. (zwanym dalej S.) przy ulicy (...), który stał się jej wyłączną własnością na skutek podziału majątku dokonanego między stronami w drodze ugody sądowej, po której zawarciu w drodze ustnej umowy użyczenia powódka zgodziła się, aby pozwany mieszkał w tym lokalu jeszcze „przez jakiś czas”, jakkolwiek nie deklarowała, że przez ten czas będzie ponosiła opłaty związane z utrzymaniem lokalu i dlatego aktualnie nie żąda od pozwanego wynagrodzenia za korzystanie z jej lokalu, lecz wyłącznie zwrotu kwoty: 46 złotych uiszczonej tytułem podatku od nieruchomości i 899,68 złotych uiszczonej tytułem „opłat” z odsetkami od dnia wniesienia pozwu, któremu powódka nadała jednocześnie walor wezwania do zapłaty. (k. 2-5).

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 09 listopada 2015 r. Sąd Rejonowy w S. orzekł, że K. S. w ciągu dwóch tygodni od doręczenia nakazu powinien zapłacić A. S. kwotę 945,68 złotych z odsetkami ustawowymi od dnia 03 listopada 2015 r. do dnia zapłaty i kwotę 227 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu albo wnieść w tym terminie sprzeciw. (k. 23).

W sprzeciwie z dnia 28 grudnia 2015 r. K. S. zaskarżył w całości nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego w S. z dnia 09 listopada 2015 r. i formułując pod adresem Sądu zarzut naruszenia przepisu art. 5 k.c. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

W ocenie pozwanego żądanie pozwu jest nieuzasadnione, ponieważ wywiedzione zostało z pominięciem faktu, że już po podziale majątku strony uzgodniły, iż przez czas zamieszkiwania pozwanego w lokalu wchodzącym wcześniej w skład majątku dorobkowego stron koszty związane z jego utrzymaniem będzie ponosiła powódka tak, aby zrekompensować wydatki poniesione przez pozwanego na utrzymanie tego lokalu w okresie od 2008 r. do momentu podziału majątku i pod takim właśnie warunkiem pozwany zrezygnował z dochodzenia zwrotu tych wydatków w ramach postępowania sądowego o podział majątku wspólnego. (k. 25-27).

Na rozprawie w dniu 09 marca 2016 r. strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska procesowe z tą modyfikacją, że obie oświadczyły, iż po sądowym podziale majątku nie dokonywały w żadnej formie ustaleń co do zasad zajmowania przez pozwanego lokalu mieszkalnego położonego w S. przy ulicy (...). (k. 33-34).

Sąd ustalił, co następuje:

Na podstawie ugody zawartej w dniu 12 listopada 2014 r. przed Sądem Rejonowym w S. w sprawie zarejestrowanej pod sygn. akt INs 1387/13 A. S. i K. S. oświadczyli, że w skład ich majątku wspólnego wchodzi prawo własności lokalu mieszkalnego położonego w S. przy ulicy (...), dla którego Sąd Rejonowy w S. V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...) o wartości 150.000 złotych, a następnie dokonali podziału majątku wspólnego w ten sposób, że prawo własności opisanego lokalu mieszkalnego przyznali na wyłączną własność A. S. z obowiązkiem spłaty udziału K. S. kwotą 75.000 złotych w terminie 6 miesięcy licząc od dnia uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu postępowania z odsetkami ustawowymi w razie opóźnienia w płatności, zaś K. S. zobowiązał się do opróżnienia i wydania A. S. ww. lokalu mieszkalnego i wymeldowania się z niego w terminie miesiąca licząc od dnia zapłaty na jego rzecz pełnej kwoty tytułem spłaty udziału w majątku wspólnym.

bezsporne a nadto dowód:

- ugoda z dnia 12 listopada 2014 r. k. 16-19

Postanowienie Sądu Rejonowego w S. z dnia 12 listopada 2014 r. o umorzeniu postępowania zarejestrowanego pod sygn. akt I Ns 1387/13 w związku z zawarciem ugody sądowej uprawomocniło się w dniu 20 grudnia 2014 r.

bezsporne a nadto dowód:

- postanowienie z dnia 12 listopada 2014 r. k. 16

W dniu 17 listopada 2014 r. A. S. dokonała wpłaty na rzecz Gminy- Miasto S. kwoty 15,00 złotych tytułem podatku od nieruchomości za okres „ (...)”.

bezsporne a nadto dowód:

- dowód wpłaty z dnia 17 listopada 2014 r. k. 6

Na podstawie decyzji z dnia 15 stycznia 2015 r. Prezydent Miasta S. ustalił wymiar podatku od nieruchomości w postaci lokalu mieszkalnego położonego w S. przy ulicy (...) wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku i w gruncie na kwotę 61,00 złotych płatną w czterech ratach i termin płatności pierwszej z nich w kwocie 16,00 wyznaczył na dzień 15 marca 2015 r., zaś termin płatności kolejnych trzech w kwocie po 15,00 złotych każda odpowiednio na dzień: 15 maja 2015 r., 15 września 2015 r. i 15 listopada 2015 r.

bezsporne, a nadto dowód:

- decyzja z dnia 15 stycznia 2015 r. k. 9

W dniu 22 stycznia 2015 r. A. S. dokonała wpłaty na rzecz Gminy- Miasto S. kwoty 16,00 złotych tytułem podatku od nieruchomości za okres „ (...)”.

bezsporne a nadto dowód:

- dowód wpłaty z dnia 22 stycznia 2015 r. k. 8

W dniu 15 kwietnia 2015 r. A. S. dokonała wpłaty na rzecz Gminy- Miasto S. kwoty 15,00 złotych tytułem podatku od nieruchomości za okres „ (...)”.

bezsporne a nadto dowód:

- dowód wpłaty z dnia 15 kwietnia 2015 r. k. 7

W dniu 15 grudnia 2014 r. A. S. dokonała wpłaty na rachunek Spółdzielni Mieszkaniowej Osiedle (...) A 7 w S. kwoty 148, 95 złotych tytułem „opłaty eksploatacyjnej”.

bezsporne a nadto dowód:

- potwierdzenie przelewu z dnia 12 grudnia 2014 r. k. 12

W dniu 20 stycznia 2015 r. A. S. dokonała wpłaty na rachunek Spółdzielni Mieszkaniowej Osiedle (...) A 7 w S. kwoty 376,64 złotych tytułem „czynszu za styczeń 2015”.

bezsporne a nadto dowód:

- dowód wpłaty z dnia 20 stycznia 2015 r. k. 14

W dniu 08 kwietnia 2015 r. K. S. dokonał wpłaty na rachunek Spółdzielni Mieszkaniowej Osiedle (...) A 7 w S. kwoty 350,00 złotych tytułem „opłaty eksploatacyjnej”.

dowód:

- potwierdzenie dokonania przelewu z dnia 08 kwietnia 2015 r. k. 32 a

W dniu 15 kwietnia 2015 r. A. S. dokonała wpłaty na rachunek Spółdzielni Mieszkaniowej Osiedle (...) A 7 w S. kwoty 374,38 złotych tytułem „za IV 2015”.

bezsporne a nadto dowód:

- dowód wpłaty z dnia 15 kwietnia 2015 r. k. 15

K. S. faktycznie opróżnił i wydał A. S. lokal mieszkalny położony w S. przy ulicy (...) daty dokładnie nieustalonej w kwietniu 2015 r.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Stosownie do przepisu art. 618 § 1-3 k.p.c., który z mocy przepisu art. 1035 k.c. w zw. z art. 46 k.r.o., znajduje odpowiednie zastosowanie do podziału majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej, w postępowaniu o zniesienie współwłasności sąd rozstrzyga także spory o prawo żądania zniesienia współwłasności i o prawo własności, jak również wzajemne roszczenia współwłaścicieli z tytułu posiadania rzeczy. Rozstrzygając spór o prawo żądania zniesienia współwłasności lub o prawo własności, sąd może wydać w tym przedmiocie postanowienie wstępne. (§ 1 ). Z chwilą wszczęcia postępowania o zniesienie współwłasności odrębne postępowanie w sprawach wymienionych w paragrafie poprzedzającym jest niedopuszczalne. Sprawy będące w toku przekazuje się do dalszego rozpoznania sądowi prowadzącemu postępowanie o zniesienie współwłasności. Jeżeli jednak postępowanie o zniesienie współwłasności zostało wszczęte po wydaniu wyroku, przekazanie następuje tylko wówczas, gdy sąd drugiej instancji uchyli wyrok i sprawę przekaże do ponownego rozpoznania. Postępowanie w sprawach, które nie zostały przekazane, sąd umarza z chwilą zakończenia postępowania o zniesienie współwłasności. ( § 2). Po zapadnięciu prawomocnego postanowienia o zniesieniu współwłasności uczestnik nie może dochodzić roszczeń przewidzianych w paragrafie pierwszym, chociażby nie były one zgłoszone w postępowaniu o zniesienie współwłasności (§ 3).

Jeżeli zniesienie współwłasności następuje na mocy orzeczenia sądu, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne. Przy podziale gruntu sąd może obciążyć poszczególne części potrzebnymi służebnościami gruntowymi. (art. 212 § 1 k.c.). Rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego. (art. 212 § 2 k.c.). Jeżeli ustalone zostały dopłaty lub spłaty, sąd oznaczy termin i sposób ich uiszczenia, wysokość i termin uiszczenia odsetek, a w razie potrzeby także sposób ich zabezpieczenia. W razie rozłożenia dopłat i spłat na raty terminy ich uiszczenia nie mogą łącznie przekraczać lat dziesięciu. W wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie sąd na wniosek dłużnika może odroczyć termin zapłaty rat już wymagalnych. (art. 212 § 3 k.c.).

Mając na względzie powyższe, w tym fakt, że w dniu 12 listopada 2014 r. przed Sądem Rejonowym w S. w sprawie zarejestrowanej pod sygn. akt INs 1387/13 o podział majątku wspólnego strony niniejszego postępowania zawarły ugodę, na mocy której wchodzący wcześniej w skład ich majątku dorobkowego lokal mieszkalny położony w S. przy ulicy (...) został przyznany na wyłączną własność A. S., ale z obowiązkiem spłaty udziału K. S. kwotą 75.000 złotych, zaś korzystanie przez pozwanego w okresie od 12 listopada 2014 r. do kwietnia 2015 r. z ww. lokalu było konsekwencją odroczenia na 6 miesięcy terminu płatności tej spłaty, Sąd uznał, że aktualnie zgłoszone roszczenie, jako dotyczące kwestii wynikających wprost ze stosunku prawnego likwidowanego w sprawie o podział majątku wspólnego, objęte jest prekluzją z art. 618 § 3 k.p.c. w tym znaczeniu, że nie może być teraz dochodzone i to pomimo tego, że nie zostało zgłoszone w tamtym postępowaniu. Przepis art. 618 § 3 k.p.c. uznawany jest bowiem za przepis o charakterze materialnoprawnym narzucającym konieczność skumulowania wszystkich spornych kwestii dotyczących przedmiotu współwłasności, przez co ogranicza stronom swobodę wyboru momentu zgłoszenia roszczenia objętego regulacją z art. 618 § 1 k.p.c. Skutkiem tej prekluzji jest więc wyłączenie możliwości późniejszego dochodzenia na drodze sądowej roszczeń, które mogły być przedmiotem orzeczenia działowego. Skoro przeto uprawnienie pozwanego do korzystania z przedmiotowego lokalu mieszkalnego miało swoje źródło w ugodzie sądowej z dnia 12 listopada 2014r. i uzgodnionym w niej przez byłych małżonków S. sposobie rozliczenia z tytułu podziału majątku wspólnego, również i w tamtej ugodzie powinien zostać uregulowany sposób rozliczeń z tytułu ponoszenia kosztów utrzymania lokalu do czasu dokonania pełnej spłaty udziału przypadającego w nim pozwanemu pod rygorem utraty roszczeń z tego tytułu z chwilą prawomocnego zakończenia postępowania zarejestrowanego pod sygn. akt I Ns 1387/13. W konsekwencji, A. S. mogłaby ewentualnie wystąpić przeciwko byłemu mężowi z roszczeniem o zwrot wydatków związanych z utrzymaniem lokalu stanowiącego jej własność od 12 listopada 2014 r., gdyby wykazała, że już po sądowym zniesieniu jego współwłasności nastąpiło nowe zdarzenie kreujące nowy tzn. niezakotwiczony dotychczasowym stosunku współwłasności obowiązek pozwanego do zwrotu na jej rzecz wydatków związanych z korzystaniem z jej lokalu. Takim zdarzeniem mogłaby być np. umowa zawarta między stronami po 12 listopada 2014 r. regulująca sposób korzystania przez pozwanego z lokalu powódki, w tym sposób ponoszenia wydatków niezbędnych do utrzymania lokalu i korzystania z niego przez pozwanego lub zdarzenie niweczące uprawnienie pozwanego do korzystania z tego lokalu w okresie obejmującym terminy dokonania przez powódkę poszczególnych wpłat, których zwrotu domaga się obecnie od pozwanego, do czego mogłoby z kolei dojść na skutek dokonania przez powódkę pełnej spłaty udziału pozwanego w majątku wspólnym co najmniej na miesiąc przed dokonaniem pierwszej wpłaty objętej żądaniem zwrotu. W rozpoznawanej sprawie bezspornym jest tymczasem, że stron nie łączyła jakakolwiek umowa dotycząca korzystania przez pozwanego z przedmiotowego lokalu, albowiem jak zgodnie przyznały na rozprawie w dniu 09 marca 2016 r., od momentu zawarcia ugody z dnia 12 listopada 2014 r. nie kontaktowały się ze sobą w jakiejkolwiek formie. Powódka nie wykazała jednocześnie, aby pełnej spłaty udziału pozwanego w majątku wspólnym dokonała najpóźniej w dniu 15 listopada 2014 r., a tylko wówczas zakreślony pozwanemu miesięczny termin do opróżnienia i wydania powódce przedmiotowego lokalu upłynąłby z dniem 15 grudnia 2015 r. tj. z dniem dokonania przez powódkę wpłaty kwoty 15,00 złotych tytułem czwartej raty podatku od nieruchomości. Tym samym powódka nie wykazała innego, niż wynikający z łączącego wcześniej strony stosunku współwłasności, źródła ewentualnego roszczenia o zwrot wydatków związanych z korzystaniem przez pozwanego z lokalu położonego w S. przy ulicy (...), zaś, jak była o tym mowa wyżej, roszczenie wchodzące w zakres z art. 618 § 1 k.p.c., a do takich Sąd zaliczył też roszczenie o dokonanie rozliczeń z tytułu korzystania z rzeczy wspólnej przez jej dotychczasowego współwłaściciela do czasu dokonania pełnej spłaty przypadającego mu w niej udziału, należało zgłosić najpóźniej w postępowaniu o sądowe zniesienie współwłasności pod groźbą jego utraty.

Niezależnie od dotychczasowych rozważań Sąd zwraca uwagę, że dokonanie przez powódkę poszczególnych wpłat objętych aktualnie żądaniem rekompensaty nie było poprzedzone konsultacjami z pozwanym, co przy uwzględnieniu, że przynajmniej części wpłat powódka dokonała przez terminem ich zapłaty (I. i II. rata podatku od nieruchomości przypadała odpowiednio na 15 marca 2015 r. i 15 maja 2015 r., gdy tymczasem powódka dokonała wpłat na ich poczet odpowiednio w dniu 15 stycznia 2015 r. i 15 kwietnia 2015 r.) lub pomimo dokonania opłaty przez pozwanego (20 kwietnia 2015 r. powódka dokonała wpłaty na poczet opłaty eksploatacyjnej, którą pozwany uiścił w dniu 08 kwietnia 2015 r.), mogło odpowiednio doprowadzić pozwanego do uzasadnionego wniosku, że w sposób dorozumiany został zwolniony z ewentualnego obowiązku zapłaty lub narazić powódkę na szkodę.

Uwzględniając powyższe Sąd orzekł jak w sentencji.

Sędzia Sądu Rejonowego Katarzyna Augustynek

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować;

2.  Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powódki, a odpis nieprawomocnego wyroku pozwanemu;

3.  Przedłożyć z apelacją, dowodami doręczenia lub za 25 dni;

Sędzia Sądu Rejonowego Katarzyna Augustynek